Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Ukrayna’daki çatışmayı sona erdirmek için bir anlaşma yapılmasının zorunlu olduğunu, aksi takdirde Rusya’ya yeni gümrük vergileri uygulayacaklarını belirtti. Trump, bu yaptırımların diğer katılımcı ülkelere de uygulanabileceğini ifade etti.
Trump, kendi sosyal medya platformu Truth Social’da yapmış olduğu paylaşımda, “Yakında bir anlaşma yapmazsak, Rusya’nın ABD ve diğer ülkelere yaptığı tüm ihracata yüksek oranda vergi ve yaptırımlar uygulamak zorunda kalacağız” dedi.
Trump, katılımcı ülkeler ifadesinin ne anlama geldiğini veya hangi ülkeleri kastettiğini açıklamadı. Bu durum, Rusya’nın en büyük ticaret ortaklarından biri olan Türkiye için olumsuz bir durum olabilir.
Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya Arasında
Türkiye, Rusya – Ukrayna çatışmasının başladığı 2022 yılında, Rusya ile 68,1 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaştı. Statista verilerine göre, savaşın ilk yılı olan 2023’te Türkiye, Rusya ile en çok ticaret yapan üçüncü ülke konumuna geldi.
Türkiye, Rusya’dan büyük miktarda buğday ve bakliyat ithal ederken, Rusya’ya meyve, sebze, kuruyemiş ve plastik ürünleri ihracatı yapıyor.
Ayrıca Türkiye, makine teçhizatları ve araçlarının yüzde 28’ini ihraç ederek, askeri sanayide kullanılabilecek ürünler sunuyor.
Ukrayna – Rusya çatışmasında bir anlaşmaya varılamaması durumunda, Rusya’nın en büyük ticaret ortaklarından biri olan Türkiye’nin ABD yaptırımlarına maruz kalması muhtemel olabilir.
Recep Tayyip Erdoğan’ın BRICS’e yakın tavır alması ve Karadeniz Tahıl Anlaşması’nda arabuluculuk yapması, Türkiye’yi Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşta belirleyici ancak dengeli bir ekonomik güç haline getirdi.
NATO üyesi olan Türkiye, savaş durumunda Rusya’yı bir ticaret ortağı olarak kaybetmek veya ABD’nin yaptırımları arasında seçim yapmak zorunda kalabilir.
Hedef Rusya Değil, Ortakları
Trump’ın tehdit ettiği ekonomik yaptırımlar, ABD’nin mevcut ticaret ilişkilerine göre Rusya’yı daha sınırlı bir şekilde etkileyebilir. ABD, 2024’ün ilk 11 ayında Rusya’dan ithalatını 2,9 milyar dolara kadar düşürdü. Bu rakam, 2021’de 29,6 milyar dolardı.
Ancak ABD’nin, Türkiye gibi Rusya ile ticarete devam eden müttefiklerini hedef alması, ABD ve Rusya arasında seçim yapmak zorunda kalan ülkeleri Rusya pazarından uzaklaştırabilir.
Rusya’nın en büyük ticaret ortakları arasında Çin, Hindistan, Türkiye, Kazakistan ve Brezilya bulunmaktadır. ABD’nin koruması altında bulunan Güney Kore de, Rusya ile geniş çapta ticaret yapan ülkeler arasında yer almaktadır.
ABD’nin olası yaptırımları, özellikle Türkiye, Güney Kore, Brezilya ve Hindistan gibi ülkeleri olumsuz etkileyerek, Rusya pazarından çekilmelerine neden olabilir.
Rusya’dan Açıklama
Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Dmitry Polyanskiy, Trump’ın neyi kastettiğini anlamadan yorum yapmanın zor olduğunu belirtti. “Bu sadece savaşı bitirme meselesi değil,” diyen Polyanskiy, “Bu, öncelikle Ukrayna krizinin kök nedenlerinin ele alınması gereken bir meseledir” açıklamasında bulundu.
Trump, seçim kampanyası boyunca Ukrayna ve Rusya arasında bir anlaşma sağlayacağını defalarca dile getirirken, yardımcıları bu tür bir anlaşmanın zaman alabileceğini kabul etmişti.
‘Bu Saçma Savaşı Bitirin’
Trump, Rusya ekonomisinin zayıf olduğunu iddia ederek, Putin’e bir iyilik yapılmasını istedi ve “Bu saçma savaşı bitirin ve anlaşmaya varın!” çağrısında bulundu.
Ancak Ukrayna’daki çatışma, şu anda yıpratıcı bir savaşa dönüşmüş durumda. Taraflar arasında büyük farklar var ve bazı Ukraynalılar, yıllardır süren yıkıcı çatışmalardan sonra tavizler vermek zorunda kalabileceklerinden endişeleniyor.
